مزار شهدای گمنام در دانشگاه؛ تهدید یا تقویت‌کننده هویت علمی 

کارون نیوز _ عباس شمس : در روزهای اخیر متنی در فضای مجازی منتشر شده که حضور شهدای گمنام در محیط دانشگاه را مورد انتقاد قرار داده است.

اما آیا واقعاً وجود مزار شهید گمنام با هویت علمی دانشگاه تضاد دارد؟ این نوشته در پاسخ به همین پرسش شکل گرفته است.

۱.احترام به شهدا؛ یک اصل جهانی، نه سیاسی

در همه کشورهای دنیا، سربازانی که جان خود را در جنگ‌ها از دست داده‌اند، نماد افتخار ملی به شمار می‌روند.

حتی کشورهایی مانند آمریکا که سابقه طولانی در جنگ‌های ویرانگر دارند، از سربازان کشته‌شده در ویتنام و عراق به‌عنوان “قهرمان” یاد می‌کنند.

در ایران اما جوانانی از همین مردم، برای دفاع از مرزها و امنیت داخلی جان دادند.

بی‌توجهی یا کوچک‌کردن نام آنان، نه نقد دانشگاه است و نه دفاع از علم؛ بلکه بی‌انصافی نسبت به تاریخ یک ملت است.

۲.دانشگاه و شهید؛ دو رکن فرهنگی یک جامعه

نویسنده متن مدعی است که دانشگاه محل «تولید دانش» است و شهید یک «نماد سیاسی».

این برداشت، تحریف واقعیت است.

شهادت در فرهنگ ایرانی و اسلامی یک امر فرهنگی است؛ همان‌طور که دانشگاه نیز نهادی علمی و فرهنگی است.

 

مزار یک شهید گمنام:

کلاس درس را تعطیل نمی‌کند،

فعالیت علمی را متوقف نمی‌کند،

ذهن دانشجو را منحرف نمی‌کند.

برعکس، برای بسیاری از دانشجویان فضای آرامش و تفکر ایجاد می‌کند؛ فضایی که در دانشگاه‌های بزرگ دنیا نیز وجود دارد.

۳.حافظه علمی بدون حافظه تاریخی معنا ندارد

 

برخی گفته‌اند: «دانشگاه باید حافظه علمی را زنده نگه دارد، نه نماد آیینی را».

این نگاه، حافظه جامعه را تکه‌تکه می‌کند.

همان دانشجویی که امروز در محیط امن و آرام درس می‌خواند، نتیجه امنیتی است که جوانان دیروز با خون خود به‌وجود آوردند.

بسیاری از شهدای دفاع مقدس دانشجو بودند پس چگونه می‌توان گفت یاد آنان حافظه علمی را مختل می‌کند؟

اتفاقاً این یادآوری، دانشجو را به واقعیت‌های بیرون از کلاس حساس‌تر می‌کند و ارتباط او با جامعه را تقویت می‌سازد.

 

۴.خلاقیت علمی با معنویت منافات ندارد

ادعا شده که مزار شهید «مسیر ذهنی دانشجویان را منحرف می‌کند».

اما تجربه میدانی دانشگاه‌های سراسر کشور نشان می‌دهد که بیشترین آسیب به ذهن دانشجو نه از مزار شهدا بلکه از رسانه‌های معاند، جریان‌های بی‌ریشه‌ساز و القائات ضدعلمی می‌آید.

شهید گمنام نه دستور می‌دهد و نه محدود می‌کندفقط یادآور این حقیقت است که پیشرفت، امنیت و آزادی همیشه هزینه داشته است.

 

۵.استقلال دانشگاه ابزار دعواهای سیاسی نیست

 

برخی تلاش کرده‌اند چنین القا کنند که حضور مزار شهدا «استقلال دانشگاه» را تهدید می‌کند.

این ادعا فاقد منطق است.

شهید گمنام نه متعلق به جناح سیاسی است و نه ابزار تبلیغات.

در دفاع مقدس، شهدا از اقوام، گرایش‌ها و طبقات مختلف بودند؛ پس این اندیشه که شهید به طیف خاصی تعلق دارد، واقعیت تاریخی را نادیده می‌گیرد.

 

۶.دانشگاه مرکز فرهنگ است؛ نه صرفاً کلاس و آزمایشگاه

 

برخی نوشته‌اند یاد شهدا باید در اماکن عمومی باشد، نه دانشگاه.

اما دانشگاه از گذشته تاکنون یکی از مهم‌ترین پایگاه‌های فرهنگ‌سازی بوده است.

فرهنگ شهادت نیز بخش مهمی از هویت ایرانی اسلامی است.

 

شهید گمنام نه «بار علمی» را کاهش می‌دهد و نه محیط دانشگاه را امنیتی می‌کند.

تهدید واقعی، ذهنیت‌هایی است که می‌خواهند هر نشانه هویتی را تهدید جلوه دهند.

۷.مسئله امنیت؛ واقعیت‌ها چه می‌گویند؟

به‌عنوان دلیل دیگر گفته شده است که «مردم برای زیارت وارد دانشگاه می‌شوند و نظم را برهم می‌زنند».

اما:

مزار شهدا در اکثر دانشگاه‌ها صرفاً برای دانشجویان جانمایی می‌شود.

 ورود افراد غیر دانشجو معمولاً ممنوع است.

حراست مشکلی اضافه پیدا نمی‌کند.

رفت‌وآمد عمومی به‌صورت طبیعی رخ نمی‌دهد.

 

بنابراین ادعای برهم‌خوردن نظم، پشتوانه واقعی ندارد.

 نزاع میان شهید و دانشگاه یک نزاع مصنوعی است

مروری بر مجموعه استدلال‌های نویسنده نشان می‌دهد که هدف اصلی، نه دغدغه دانشگاه است و نه دفاع از استقلال علمی

بلکه تلاش برای حذف فرهنگ شهادت از ذهن نسل جدید است.

 

در حالی که امروز، بیش از هر زمان دیگری دانشجویان نیازمند شناخت این ارزش هستند.

شهدای هسته‌ای شهریاری، احمدی‌روشن، رضایی‌نژاد، عباسی و دیگران دقیقاً محصول پیوند علم و فرهنگ ایثار بودند.

آنان در دانشگاه رشد کردند، اما به مسئولیت اجتماعی خود نیز آگاه بودند.

 یاد و نامشان گرامی باد .